Müzikteki Tekrar ve Atlama İşaretleri
Merhaba herkese. Biliyorsunuz sitede çok sayıda nota var ve bu notalarda bazı işaretler var. Senyö, Koda, Dolap gibi. Bunlar müzikte tekrar edeceğiniz veya bir bölümden başka bir bölüme atlayacağınız yerleri gösteren işaretler. Bu yazıda bunlara bir göz atacağız.
Not: Örnek görseller kısa bölümlerden oluşuyor. Bu kısa bölümlerde bu işaretlerin ne anlamı var diye düşünmeyin. Uzun notasyonları gözünüzün önüne getirin.
Tekrar ve Atlama İşaretleri Nedir? Nasıl Kullanılır?
1. Röpriz / Tekrar Çizgisi Nedir?
Röpriz en bilindik tekrar işaretlerinden biri. Üst üste 2 nokta, ince çizgi ve kalın çizgiden oluşuyor. Bulunduğu ölçüden ya şarkının başına dönüyoruz ya da ters tekrar işareti varsa oraya dönüp bir kere daha çalıyoruz. Yani röpriz başa dön anlamına gelmiyor.
2. Ölçü Tekrar İşareti Nedir?
Ölçü tekrar işareti bir önceki ölçüyü aynı şekilde tekrar çalacağımızı belirtir. Notalar tekrardan yazılmaz.
3. Dolap Nedir?
Dolap çok kullanılan atlama işaretlerinde biridir. Çerçeve benzeri, içinde rakam yazan bir şekli vardır. Tekrar çizgisine kadar çalınır, birinci dolap çalınmış olunur, ikinci kez çaldığımızda birinci dolaba kadar geliriz ve onu çalmadan ikinci dolaba atlarız.
4. Senyö Nedir?
Senyö bir çeşit tekrar işaretidir. Notasyonlarda genellikle 2 tane olur. İkincisini gördüğümüz yerden birincisine döner ve tekrar ederiz.
Tekrar çizgisinden bir farkı yok gibi görünüyor fakat var. Diyelim ki notasyonun dört ve altıncı ölçüleri arasında tekrar çizgileri olsun. Sekizinci ölçüden ikinci ölçüye gitmem için senyö işaretine ihtiyacım olurdu. Sekizinci ölçüye tekrar çizgisi koyarsam nereye döneceğimiz belirsiz olur.
5. Koda / Coda Nedir?
Koda bir atlama işaretidir. İlk koda işaretini gördüğümüz zaman notasyonda ikincisi de var demektir. Ben hazırladığım notasyonlarda ilk koda işareti yerine “To Koda” veya “Kodaya Git” kelimelerini kullanıyorum.
Şarkı / eser belirli bir yere kadar çalınıp tekrar edilirken ilk koda işaretinden 2. koda işaretine atlanır. Yani bu işaret aracılığı ile bir bölümden başka bir bölüme geçilir.
6. D.C. (Da Capo) ve D.S. (Dal Segno) Nedir?
Da Capo (D.C.) İtalyanca bir terim. Baştan veya başlangıçtan anlamına geliyor. Genellikle notasyonun sonuna konulur ve baştan bir daha çalınması sağlanır.
Dal Segno (D.S.) Senyöden anlamına geliyor. Notasyonun sonuna yazılır ve Senyö işaretine dönülüp oradan tekrar çalacağımız anlamına gelir.
6. D.C. al Fine ve D.S. al Fine Nedir?
- D.C. al Fine; başa dön ve Fine yazan yerde bitir demek
- D.S. al Fine; Senyöye dön ve Fine yazan yerde bitir demek
Fine italyanca da son anlamına geliyor. İngilizcedeki fine (iyi) kelimesiyle ilgisi yok.
D.C. al Coda ve D.S. al Coda Nedir?
- D.C. al Coda; Başa dön ve ilk kodadan ikinci kodaya atla demek
- D.S. al Coda; Senyöye dön ve ilk kodadan ikinci kodaya atla demek
Yazının sonuna geldik umarım faydalı olmuştur. Başka bir yazıda görüşmek üzere…
Çok temel ve gerekli bilgiler… Teşekkürlet hocam…